طهارت حواس – چشم :
فرموده اند : هنگامی که به منزل یکدیگر می روید، توجّهی به اشیاء و لوازم آن خانه نداشته باشید. چه کار دارید در طاقچه ی اتاق شان چه نهاده اند و در اتاق شان چه گذاشته اند؟!
... به خصوص کسی که مشغول نوشتن چیزی است و داعی بر این دارد که هنگام نوشتن کسی به دست او نگاه نکند، هرگز کسی که کنار او نشسته، حق نگاه کردن به دست و نوشته ی او را ندارد که اگر نگاه کند، طهارت چشمش را از بین برده است و این چشم و صاحب چشم هرگز مؤدّب نخواهد بود.
... اگر کسی می خواهد در سیر علمی و عملی وارد شود به دو عنوان باید دقّت کافی داشته باشد: 1- طهارت 2- ادب.
این دو امر را باید درست طی کند تا چشم و گوش و اعضاء جوارح او هم مؤدّب شوند و در مسیر تکامل قرار گیرند.
عصمت ائمّه علیهم السّلام :
معنای عصمت ائمّه ی اطهار علیهم السّلام این است که ایشان در هیچ مرتبه ای از مراتب وجودی، نجاست ندارند که البتّه بحث عصمت بسط بیش تری (می طلبد) که در جای خود بیان می شود.(مجلس چهارم: طهارت حواس – چشم)
اعتدال و میانه روی در امور عملی :
... شرع که مبیّن حقائق اسرار نظام هستی است، محدوده ی دیدن را برای ما روشن کرده است. اگر انسان بخواهد با دید بصیرت به موجودات نظام طبیعت شبیه حیوانات،جمادات و آسمان و زمین بنگرد و در آفرینش آن ها تفکّر و تحقّق کند، می تواند هر چه را که خواست ببیند، زیرا این دیدن نه تنها برای او ضرری ندارد، بلکه برای او مفید هم می باشد.
در عین حال چشم نباید بعضی چیزها را نگاه کند، زیرا اگر نگاه کند، نفس از حالت اعتدال خارج می شود اگر چه فقط یک نگاه کردن ظاهری باشد. مانند نگاه کردن به نامحرم، ... شخصی که چشمش را پاک ندارد، خود را از اساس انسانیّت انداخته است و به اندازه ی یک حیوان ارزش وجودی دارد، منتهی فرق بین این شخص و آن حیوان در آن است که حیوان نمی تواند آدم شود ولی این فرد می تواند به مقام انسانیّت نائل آید.(مجلس پنجم: اعتدال و میانه روی در امور عملی)
برگرفته از کتاب شریف «شرح مراتب طهارت»؛ از رساله ی وحدت از دیدگاه عارف و حکیم حضرت علاّمه حسن زاده ی آملی حفظه الله/ شارح: استاد صمدی آملی حفظه الله / نشر رَوح و ریحان