روزی «مِن حَیثُ لاَ یَحتَسِب»

آیا از روزی سؤال می کنند ؟!

حضرت آقا در عبارت فرمودند : «طهارت ارواح و قلوب، موجب مزید رزق معنوی و قبول عطایای الهیّه عَلی مَا یَنبَغِی است»، در لفظ «عَلی مَا یَنبَغِی» سرّ فراوانی وجود دارد. یعنی آن مقداری که سزاوار یک شخص است به او می دهند و آن مقدار نیز «مِن حَیثُ لاَ یَحتَسِب» است و هرگز به حسابش نمی آورند.

در سوره ی تکاثر آمده است : «ثُمَّ لَتُسئَلُنَّ یَومَئِذٍ عَنِ النَّعِیم»(سوره ی تکاثر،آیه ی 9) – در آن جا از نعمت هایی که به شما داده ایم، سؤال می کنیم – امام صادق علیه السّلام در ذیل این آیه فرمودند : منظور از این آیه این نیست که در روز قیامت از غذاهایی که به شما داده اند، سؤال کنند که چرا این غذاها را خورده اید؟ زیرا دور از شأن خدا است که انسان را محتاج به غذا بیافریند، سپس در انتها او را به خاطر نعمتی که مصرف کرده، بازخواست کند.

در ادامه امام صادق علیه السّلام می فرمایند : آن نعمتی که در روز قیامت از شما سؤال می کنند، ما اهل بیت هستیم. در ان جا سؤال می کنند که ما اهل بیت را برای شما فرستادیم، شما با آن ها چه کردید؟

رزق اگر به مقدار ظرفیت جسمانی شخص باشد «مِن حَیثُ لاَ یَحتَسِب» است و هرگز آن را حساب نمی کنند.

... طهارت روزی ظاهری انسان را تنظیم می کند. اگر کسی پاک باشد، خداوند متعال کاری می کند که او به مقدار روزی ظاهری خود و زن و فرزندانش کار انجام دهد و مرزوق گردد و هرگز خود را در برابر دیگران به واسطه ی طلب روزی کوچک نکند. که این همان روزی «مِن حَیثُ لاَ یَحتَسِب» است و هرگز خداوند آن را به حساب انسان نمی نویسد.

ولی اگر کم تر از آن کار کند و جسمش را در گرسنگی اندازد معلوم است که تنبل است و او را به حساب می کشند که چرا کم کردی؟! ما که به تو قوّت و جوانی دادیم، چرا به دنبال کار نرفتی تا جسمت را اداره کنی؟! و اگر بیش از آن مقدار معیّن نیز وقت خودش را برای روزی ظاهری صرف کند، باز از او می پرسند که چرا وقت را تلف کردی؟! زیرا تو را فقط برای این نیافریدیم که شبانه روز پرسه بزنی و برای جسمت غذا تهیّه کنی؟!
برای این که تو روحی داشتی و روح تو هم غذا می خواست و غذای روح با غذای جسم فرق می کند. (مجلس سوم : آیا از روزی سؤال می کنند ؟!)

برگرفته از کتاب شریف «شرح مراتب طهارت»؛ از رساله ی وحدت از دیدگاه عارف و حکیم حضرت علاّمه حسن زاده ی آملی حفظه الله/ شارح: استاد صمدی آملی حفظه الله / نشر رَوح و ریحان