رهنمودهای امام صادق علیه السّلام ((ترجمه مصباح الشّریعه ))- عباس عزیزى اراکى

کلید عنایات ؛

ترجمه ی باب سوم : رعایت

امام صادق (ع) فرمود:
کسى که قلب خویش را از غفلت ، و نفس خود را از شهوات ، و خرد خود را از جهل و نادانى باز دارد، نامش در دیوان آگاهان ثبت شود. کسى که علم خویش را از هوى و هوس ، دینش را از بدعت و مالش را از حرام حفظ کند، از صالحان است .

پیامبر خدا (ص) فرمود: ((کسب دانش بر هر مرد و زن مسلمان واجب است )) و این دانش ، دانش انفس و شناختن خطرهایى است که آن را تهدید مى کند.

پس بر نفس مؤمن لازم است که در هر حالى بر نعمت هاى خداوند شاکر باشد و بر اعمال از دست رفته عذر خواهد. به این معنا که اگر عمل ، مقبول درگاه حق افتاد، لطف الهى است و اگر مردود شود عدل است و بندگى .

مبادا خود را از فریب و نیرنگ شیطان در امان بیند و به سبب این غفلت از رحمت و توفیق الهى محروم شود، یا مستوجب خشم حضرت حق گردد ونیل به بندگى را در توفیق الهى جست وجو کند و خوددارى از گناهان را در خویشتن دارى ؛ چرا که جز به توفیق الهى و اظهار عجز به درگاه او چنین توفیق حاصل نمى شود.

و کلید تمامى این عنایات ، پشیمانى و انابه ، به درگاه خداوند تعالى ، کوتاه کردن آرزوها، یاد مرگ و خویشتن را در محضر خداى جبار دیدن است ، چه این که حالات یاد شده سبب رهایى از زندان دنیا و رستن از دام دشمن و سلامتى نفس و سبب اخلاص در عبادات باشد ومایه توفیق است و اساس دست یابى به این کلید آن است که تمام عمر را یک روز به حساب آورد.

رسول خدا (ص) فرموده است : ((دنیا ساعتى بیش نیست ، پس آن را در طاعت سپرى کن )). و رسیدن به این امر، در خلوت گزیدن و پیوسته اندیشیدن است ، و سبب خلوت ، قناعت و از زیاده طلبى دورى جستن است ، و سبب فکر، فراغت خاطر از دنیا خواهى است ، و ستون فراغت خاطر، زهد است ، و متمم زهد، تقواست ، و در تقوا، خشیت است ، و نشان خشیت ، بزرگ داشتن خداى تعالى است و پاى بندى به طاعت خالصانه از فرمان او و ترس تواءم با پرهیز از ارتکاب محارم است و نشان آن ، علم است که خداى - عزّ وجلّ - فرمود: ((به تحقیق که عالمان از خداوند مى ترسند)).

متن کامل کتاب شریف مصباح الشّریعه در کتاب خانه ی پایگاه اخلاق و عرفان موجود می باشد.