دستور العمل هایی پیرامون تغذیه، اخلاق و عرفان

باید انسان یک مقدار زیاده بر معمول، تقلیل غذا و استراحت بکند تا جنبه حیوانیت کمتر، و روحانیت قوّت بگیرد، و میزان آنها را هم چنین فرمود که انسان :

1- در کمّ غذا : اوّلاً روز و شب زیاده از دو مرتبه غذا بخورد حتّى تنقّل ما بین الغذائین نکند. ثانیاً هر وقت غذا مى خورد باید مثلاً یک ساعت بعد از گرسنگى بخورد، و آن قدر بخورد که تمام سیر نشود.

2- و امّا درکیفش : باید غیر از آداب معروفه ، گوشت زیاد نخورد، به این معنى که شب و روز هر دو نخورد، و در هر هفته دو سه دفعه هر دو را یعنى هم روز و هم شب را ترک کند، و یکى هم اگر بتواند للتّکلیف نخورد، و لامحاله آجیل خور نباشد و اگر احیانا وقتى نفسش زیاد مطالبه آجیل کرد استخاره کند.
3- و اگر بتواند روزه هاى سه روزه هر ماه را ترک نکند.
4- و امّا تقلیل خواب : مى فرمودند شبانه روز شش ساعت بخوابد.
5- و البتّه در حفظ لسان و مجانبت اهل غفلت اهتمام زیاد نماید. اینها در تقلیل حیوانیت کفایت مى کند. و امّا تقویت روحانیت : اوّلاً دائما باید هم و حزن قلبى به جهت عدم وصول به مطلوب داشته باشد. ثانیاً تا مى تواند ذکر و فکر را ترک نکند که این دو جناح سیر آسمان معرفت است .
6- در ذکر عمده سفارش اذکار صبح و شام اهمّ آنها که در اخبار وارد شده .(در مفاتیح الجنان آمده است.)
7- و اهمّ تعقیبات صلوات و عمده ترین ذکر وقت خواب که در اخبار مأثور است ، لاسیّما متطهّرا در حال ذکر به خواب رود.

8- شب خیزى : مى فرمودند زمستان ها سه ساعت ، تابستان ها یک ساعت و نیم .
9- و مى فرمودند که در سجده ذکر یونسّیه یعنى در مداومت آن که شبانه روزى ترک نشود، هر چه زیادتر توانست اثرش زیادتر، اقل اقل آن چهارصد مرتبه است خیلى اثرها دیده ام . بنده خود هم تجربه کرده ام چند نفر هم مدّعى تجربه اند.
لا إله إلاّ اَنتَ سُبحَانَکَ إنِّی کُنتُ مِنَ الظّالِمین
10- یکى هم قرآن که خوانده مى شود به قصد هدیه حضرت ختمى مرتبت صلوات الله علیه و آله خوانده شود.

برگرفته از کتاب پندهای حکیمانه علاّمه حسن زاده آملی حفظه الله ، نوشته عبّاس عزیزی